Uluslararası Mülteci Hakları Derneği olarak düzenli aralıklarla ülkemizde bulunan farklı üniversitelerde yüz yüze olarak düzenlediğimiz Mülteci Okulu ‘nun 8’incisini, tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını sebebi ile, bu yıl E-okul formatında youtube platformu üzerinden gerçekleştirdik. Sivil Toplum Kurulu Temsilcileri, Aktivist, Akademisyen konuşmacıların katıldığı programımız, 25-26 Nisan ile 2-3 Mayıs tarihlerinde dört oturum halinde 4 gün ve toplamda 16 oturumda tamamlanmıştır.
Programın “Mülteci Kavramı ve Sığınma Hukuku” konulu ilk oturumu, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Hukuku Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Necmettin Kızılkaya’nın “İslam Hukukunda Mülteci Kavramı ve Modern Mülteci Hukuku ile Karşılaştırılması” başlıklı anlatımı ile başladı. Hicret, Ensar ve Muhacir kavramları üzerinden İslam hukukunda mülteciliği anlatan Kızılkaya, ayrıca Osmanlı İmparatorluğu’ndan somut örnekler vererek mültecilik konusundan Müslümanların tarihinde birçok tecrübenin olduğunu ve bu tecrübelerden yararlanılması gerektiğini belirtmiştir.
Kızılkaya’nın sözlerini tamamlaması üzerine ilk oturumun ikinci konuşmacısı olarak “Yabancılar Hukuku Temel Kavramları ile Mülteciliğin Uluslararası Hukuk Normlarınca Değerlendirilmesi” başlığı altında sunumunu gerçekleştiren İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Milletlerarası Özel Hukuk Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Faruk Kerem Giray ise mültecilik kavramını ve mülteciliğin ulusal ve uluslararası mevzuatta ne şekilde düzenlendiğini açıkladı. Giray, ayrıca söz konusu mevzuat hükümlerinin ne şekilde uygulandığını da Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin çeşitli kararları ile somutlaştırdı.
Programın “Göç, Travma ve Sağlık Hukuku” konulu ikinci oturumunda öncelikle İstanbul Medeniyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Neslihan Arici Özcan, mülteciliği ve göç olgusunu birey psikoloji açısından değerlendirdi. Anlatımında yaşam, benlik ve mülteci kavramlarını psikolojik açıdan değerlendiren Arici Özcan, mültecilerin yaşadıkları travmaları atlatmak adına ne tür yollara başvurduklarından ve insanların bu süreçte mültecilere ne şekilde destek olabileceğinden bahsetti.
Akabinde Karabük Üniversitesi Adalet Meslek Yüksekokulu öğretim üyesi Dr. Ayşegül Karaca Dedeoğlu, “Sığınmacıların Sağlık Hakları ve Hizmetlerine Erişimi” başlığı altında bir sunum yaptı. Sağlık hak ve hizmetlerini ve bunlara erişimi ulusal ve uluslararası mevzuat bağlamında değerlendiren Karaca Dedeoğlu, ayrıca sağlık hukukunun insan hakları ile olan ilişkisininden bahsetmekle beraber geçici koruma statüsü ile ülkemizde bulunan Suriye vatandaşlarına verilen sağlık hizmetlerinin yasal dayanağını da açıkladı.
Programın, derneğimizin genel başkan yardımcısı Süleyman Kurt’un moderatörlüğü ile yapılan “Entegrasyon ve Medyada Mülteci Algısı” konulu üçüncü oturumu Sakarya Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yusuf Adıgüzel’in “Türkiye’de Yeni Göçmenlik Olgusu ve Uyumun Önündeki Engeller” başlıklı anlatımı ile başladı. Anlatımında toplumların homojenleştirilmesinin mümkün olmadığını belirten Adıgüzel, ev sahibi ülke vatandaşlarının mültecilere olan genel bakış açısından bahsettikten sonra kültür gibi uyumun önündeki engelleri zikretti ve bunları çeşitli örnekler ile somutlaştırdı.
Adıgüzel’in anlatımını tamamlamasından sonra oturum, gazeteci Turan Kışlakçı ile devam etti. “Göçün Medya ile Temsili: Olağan Sıradanlaşma ve Önyargı Oluşturma Aracı Olarak Medya” başlığı altında anlatımını yapan Kışlakçı, medyanın göçü nasıl ele aldığından ve hangi başlıklar ile öne çıkarttığından bahsetti. Ayrıca medyanın mültecilere karşı ayrıştırıcı ve farklılaştırıcı bir dil kullandığını belirten Kışlakçı, medya tarafından zaman zaman “mültecilerin potansiyel terörist olduklarına ve ulusal birlik ve bütünlüğe karşı tehdit oluşturduklarına” dair çeşitli haberlerin yapıldığını beyan etti ve bir gazeteci olarak medya kuruluşlarını bu konuda eleştirdi.
Programın “Mülteci Hakları Mücadelesi ve Sivil Toplum Hareketi” konulu dördüncü ve son oturumu ise derneğimizin genel başkan yardımcısı Av. Enes Kafadar’ın moderatörlüğünde yapıldı. Oturumda ilk olarak Hukukçular Derneği Genel Başkanı Av. Cavit Tatlı söz aldı ve “Geri Gönderme İlkesi ve Savunuculuk” başlığı altında anlatımını gerçekleştirdi. Geri gönderme ilkesinin ilk olarak 1951 tarihli Cenevre Sözleşmesi ile düzenlendiğini belirten Tatlı, bu ilkenin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde de dolaylı olarak kaleme alındığını söyledi. Geri Gönderme İlkesi bağlamında 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun ilgili maddelerinden bahsedildiği anlatımda Av. Cavit Tatlı ayrıca 6458 sayılı kanunun 53. maddesinde kaleme alınan 15 günlük dava açma süresinin, 24/12/2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan “Bazı Kanunlarda Ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 7 güne düşürüldüğünü ve bu durumun ciddi hak ihlallerine sebep olduğunu belirtti. Son olarak Yabancılar Hukuku’nun teknik bir alan olduğunu ve bu sebeple avukatların bu konuda eğitilmeleri gerektiğini söyleyen Av. Cavit Tatlı, siyasi partilerin, baroların ve sivil toplum kuruluşlarının da mülteci meselesine önem vermeleri gerektiğini beyan etti.
Hukukçular Derneği Genel Başkanı Av. Cavit Tatlı’nın anlatımını tamamlamasının ardından sözü, derneğimizin genel başkanı Av. Abdullah Resul Demir devraldı. “Mülteci Politikaları ve Sivil Toplum Kuruluşlarının Faaliyetleri” başlığı altında anlatımını yapan Av. Abdullah Resul Demir, büyük bir mülteci akınına maruz kalan Türkiye’nin mültecilere karşı olan insancıl bakış açına rağmen Avrupa’nın mültecilere insancıl eksenli bakmak yerine güvenlik, ekonomik, dini ve kültürel eksenli baktığını belirtti. Demir, ayrıca senelerdir devam eden Suriye iç savaşına ve Suriye vatandaşlarının geleceklerinin belirsizliğine de değindi. Son olarak, geçtiğimiz aylarda Edirne sınırında yaşanan gelişmelerde Yunanistan’ın tutumlarının uluslararası hukuka aykırılık teşkil ettiğini söyleyen Av. Abdullah Resul Demir’in derneğimizin genel başkanı olarak teşekkür mesajını iletmesi ile “Mülteci Okulu 8:E-Okul” programımız tamamlanmış oldu.
Her sene çeşitli üniversitelerde düzenlenen fakat tüm dünyayı etkisi alan Covid-19 salgını sebebi ile, bu sene E-okul olarak youtube üzerinden yapılan programımızı canlı olarak her oturumda ortalama 600 kişi takip etti. İcra kurulumuz tarafından daha önce kararlaştırıldığı ve ilan edildiği şekilde programa katılan katılımcılara sertifika gönderildi.
Programın tüm oturumlarına derneğimizin youtube kanalı olan Mülteci Tv’den ya da aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
Youtube Mülteci TV kanalımız için tıklayınız.
1.Oturum
2.Oturum
3.Oturum
4.Oturum
