Mültecilik, sığınma hakkı, zulümden korunma gibi kavramların kökeni çok eskilere dayanıyor. İnsanlık, tarih boyunca daha güvenli, ekonomik olarak daha rahat ve daha özgür bir ortamda yaşa- mak için göçler yaptı. Bu göçlerin kitleler halinde yapılanları olduğu gibi daha küçük çaplı olanları da yaşandı. Bunun sonucunda da sığınma kavra- mı ortaya çıktı. Ancak sığınak/sığınma kavramları antik çağlara kadar dayansa da şu an kullanımda olan ‘mültecilik’, daha modern bir kavram. Mül- teci olarak tanımlanan ilk insanlar, 16’ncı yüzyıl- da Belçika, Hollanda, Lüksemburg’dan Fransa’ya kaçmak zorunda kalan dinî azınlıklar olarak ka- yıtlara geçti.
BMMYK ile uluslararası görünürlülük
Devam edegelen yüzyıllar boyunca insanların güvenli bölge arayışları devam etti. Ancak mül- tecilik konusunun uluslararası bir sorun olarak görülüp, daimi çözümü için çalışmalar yapılmaya başlanması için 20. yüzyıla kadar beklenmesi ge- rekiyordu. 1949 yılına gelindiğinde ise dünyanın birçok bölgesinde yeni mülteci sorunları ortaya çıktı. Bunun üzerine, Birleşmiş Milletler çatısı altında kalıcı bir örgütün kurulması gerektiği fik- ri oluştu. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 1949 yılında, 1 Ocak 1951 tarihinden itibaren üç yıl sü- reyle ‘Birleşmiş Milletler Mültecilik Yüksek Ko- miserliği’nin (BMMYK) kurulması kararını aldı. Komiserliğin geçici niteliği halen sürüyor ve 1956 yılından bu yana beş yıllık görev uzatmaları ile ça- lışmalarını sürdürmeye devam ediyor.
2 yılda 50 milyon insan göç etti
Ancak yüzyıllardır dünyanın çeşitli bölgelerinde yaşanan bu göç hareketleri, 2012 yılından itibaren tarihin hiçbir döneminde olmadığı kadar büyük bir sorun haline geldi. Son birkaç yıl içerisinde 50 milyona yakın insan savaşlar nedeniyle yer değiş- tirmek zorunda kaldı. Devletlerin iltica politika- ları nedeniyle büyük sıkıntılar yaşayan ve hukuki olarak korumasız kalan sığınmacılar için son yıl- larda maddi yardımlarda bulunan birçok kuruluş kurulmasına rağmen hukuki olarak destek verecek kurumlar neredeyse yok gibiydi. İltica etmek iste- dikleri ülkenin bürokrasisine ve yasalarına takılıp kalan sığınmacılar, aylar süren işlemlere ve ma- nevi baskılara maruz kalıyordu. Geri gönderilme korkusu ile geçen aylar boyunca maddi imkânları yeterli olmayan sığınmacılar hukuki yardım da alamıyordu. Uluslararası Mülteci Hakları Derne- ği, bu ihtiyaçlara cevap vermek, dini, ırkı, etnik kö- keni, dâhil olduğu sosyal grubu ve siyasi düşünce- leri nedeniyle yerinden edilmiş bu kişilerin hukuki ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamak için kuruldu. Gönüllü avukatlar aracılığıyla süren çalışmalarla şimdiye kadar onlarca sığınmacı daha güvenli ve huzurlu bir hayata adım attı.
Mülteciliğe dergiden bakmak…
Şimdi ise, ilk sayısını çıkardığımız bültenimiz ile sizlere dernek faaliyetlerimiz hakkında bilgi ver- meye; bunun yanı sıra mülteciliğin, sosyal, psiko- lojik ve ekonomik yönlerini en doğru şekilde ifade etmek için çalıştık. Biz mülteciliği anlamaya ve anlatmaya devam edeceğiz, ilk sayımızın hayırlara vesile olması duası ile…
PDF 24.2 MB
