İstanbul / TÜRKİYE
Türkçe TÜRKÇE

Afganlar neden iltica başvurusu yapamıyor?

Anasayfa

Haberler

Afganlar neden iltica başvurusu yapamıyor?

Afganlar neden iltica başvurusu yapamıyor?

Afganistan’da yaşanan terör eylemleri ve ekonomik sıkıntılar nedeniyle binlerce Afganistan uyruklu göçmen, son aylarda İran üzerinden Türkiye’ye giriş yapıyor. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü verilerine göre son 3 ayda İran üzerinden 20 bin 119 mülteci Türkiye’ye sığındı. Erzurum ve çevre illerdeki geri gönderme merkezlerinde toplanan Afgan sığınmacılar, merkezlerde yapılan sınır dışı işlemlerinin ardından charter seferleriyle Afganistan’a geri gönderiliyorlar.

Peki Afgan mültecilerin ülkelerini terk etmelerinin altında yatan sebepler neler? Türkiye’de ne gibi zorluklarla karşılaşıyorlar? Türkiye neden Afganları mülteci statüsünde kabul etmiyor?

Derneğimizin Hukuk Kurulu Başkanı Enes Kafadar Afgan mültecilerin iltica başvurusu yapamama nedenlerini şu sözlerle anlattı: “Türkiye uluslararası sözleşmelere koymuş olduğu çekince ve ulusal mevzuatı gereği Afganları mülteci olarak barındıramıyor. Türkiye, Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliği aracılığıyla başvurularını alıyor ve üçüncü bir ülkeye gidene kadar Türkiye’de barınmalarını temin ediyor. Türkiye bir geçiş ülkesi olmak durumunda çünkü sadece Avrupa Birliği ülkelerinden gelen kişileri mülteci olarak tanımlıyor. Yasadışı giriş yapan birisinin Türkiye’de kalmasının tek yolu iltica başvurusu. Bunun için de kişinin ülkesinde yaşam hakkının ihlal edilmesi ihtimalinin ya da kötü muamele görme ihtimalinin söz konusu olması gerekiyor. Ancak Türkiye’ye gelen Afganların birçoğu ekonomik nedenli geldiği için, birçoğu iltica başvurusunda bulunmuyor ya da iltica başvurusunda bulunacak hukuki altyapıya sahip değiller. Bu nedenle, Türkiye de kanunen yapması gerekeni yani sınır dışı işlemini uyguluyor. Ancak burada sorgulamak lazım, sadece ekonomik nedenle mi geliyorsun? Asıl geliş amacınız ne? Hepsiyle bireysel olarak mülakat yapılması lazım. Çünkü ekonomik neden diyenlerin bile birçoğunun gelme nedeni, gerçekten ülkelerindeki insanlık dışı kötü muameleyle karşı karşıya olmaları.”

Bu insanların Türkiye gelebilmek için kilometrelerce yol yürüdüğünü belirten Enes Kafadar, Afgan göçmenlerin birçoğunun Türkiye’den doğru Avrupa’ya gidip orada daha rahat bir hayat yaşayabilme hayali kurduklarını belirtti. Bu insanları ülkelerinden dışarı iten hususun Afganistan’daki yönetime olan güvensizlikleri ve ülkede istikrarın sağlanamaması olduğunu söyleyen Uluslararası Mülteci Hakları Derneği Hukuk Kurulu Başkanı Enes Kafadar, Afganların buraya sadece çalışma amaçlı geldiğini söyleyip bunu kestirip atmanın adaletli olmadığını ifade etti.

Kafadar, Türkiye’ye gelen Afgan sayısının artmasının bir diğer nedeninin ise kaçakçıların ‘artık Türkiye üzerinden Avrupa’ya geçebilirsiniz, Avrupa Afganlara sınır kapılarını açtı’ gibi söylemler yayarak kendilerine menfaat sağlamaya çalışmak olduğunu belirtti. Enes Kafadar, “Burada halkımızın da dikkat etmesi gereken bir konu var. Mevzuatımızda göçmen kaçakçılığı diye bir suç var. Yani iyi niyetli birisi kalkıp İstanbul’dan Erzurum’a gideyim, oradaki Afganları alayım, İstanbul’a getireyim, evimde misafir edeyim, onlara yardımcı olayım diyerek arabanıza alsanız ve İstanbul’a doğru yola çıksanız ve bu sırada bir polis çevirmesine maruz kalsanız, göçmen kaçakçılığı suçundan yargılanmanız söz konusu. Halkımızın da yardımlarını yaparken dikkatli, bilgili ve hassas davranmaları gerekiyor” ifadesini kullandı.